Bizimle iletişime geçin

Köşe Yazıları

Koronavirüslerin Sabunla Dansı

Yayınlanma

Tarih

Yıllardır dünyayı kasıp kavuran Koronavirüs daha çok sonbahar ve kış aylarında karşımıza çıkmakta ve özellikle boğaz ağrısı, kuru öksürük, burun akıntısı, halsizlik ve yorgunluk belirtileri ile etkisini vücudumuzda göstermektedir.  2002 yılından itibaren görülmeye başlayan Koronavirüs türleri en son 31 Aralık 2019 tarihinde Çin’in Wuhan şehrinde 2019-nCoV olarak karşımıza çıkmış ve tüm dünyaya yayılarak ölümlere sebep olmuş ve hala da bu ölümlerin gün geçtikçe artmasına sebep olmuştur. Hayati ve ciddi tedbirler alınmaz ise de uzun müddet bu illetten kurtulamayacağız görünmektedir.

Bu virüse karşıkişisel korunmamızın en önemli noktalardan birisi elleri sabunla 20 saniye yıkamamız olarak gösterilmektedir. Gerçekten de bu virüs sabun ile yok olurmu ya da ölür mü? Bunun cevabını bu köşe yazımızda bulmaya çalışacağız.

Sabun moleküler düzeyde bazı şeyleri parçalayabilmektedir. O yüzden yıllardır patojenlere karşı en etkili silahımız sabundur deriz.

Bizler için çok yumuşak ve zararsız görünse de sabun, koronavirüs de dâhil olmak üzere birçok bakteri ve virüsü parçalayabilir ve hatta öldürebilir.

Sabun, uzun zincirli organik yağ asitlerinin sodyun(Na) veya potasyum(K) tuzlarıdır.Sabunun temizleyici etkisi, bünyesinde bulunan hidrofobik kısmın yağ/kir parçacıklarını sarabilme yeteneğinden gelmektedir ve su ile de kolayca bağlanabilir.Sıvı ve katı yağlarla bağlanmayı tercih eden hidrofobik bir kuyruğa sahip olan pim şeklindeki moleküllerden oluşur. Bu moleküller, çözeltideki diğer moleküller ile etkileşime girer ve kendilerini misel adı verilen küçük baloncuklara toplarlar, başları dışa dönük ve kuyrukları sıkışıktır.

Bazı bakteriler ve virüsler, iki hidrofilik kafa halkası arasında sandviçlenmiş iki hidrofobik kuyruk bandına sahip çift katmanlı misellere benzeyen lipit membranlara sahiptir. Bu membranlar, virüslerin hücreleri enfekte etmesine ve bakterileri canlı tutan hayati görevleri yerine getirmesine izin veren önemli proteinlerle süslenmiştir. Lipidmembranlara sarılmış patojenler arasında koronavirüsler, H.I.V., hepatit B ve C’ye neden olan virüsler, herpes, Ebola, Zika, dang ve bağırsaklara ve solunum sistemine saldıran çok sayıda bakteri bulunur.

Ellerinizi sabun ve su ile yıkadığınızda, cildinizdeki mikroorganizmaları sabun molekülleri ile çevrelersiniz. Serbest yüzen sabun moleküllerinin hidrofobik kuyrukları sudan kaçmaya çalışır. Bu süreçte, kendilerini belirli mikropların ve virüslerin lipit zarflarına sıkıştırarak birbirlerinden ayırırlar.

Sabun ve su ile yıkama, yeni Koronavirüs de dâhil olmak üzere birçok mikrobu yok etmek ve yerinden çıkarmak için etkili bir yoldur.

Sıralı olarak, bazı sabun molekülleri, bakterilerin, virüslerin ve kirin yüzeylere yapışmasına izin veren ve onları deriden kaldıran kimyasal bağları koparır. Miseller ayrıca kir parçacıklarının ve virüs ve bakteri parçalarının etrafında yüzerek kafeslere asılabilir. Ellerinizi yıkadığınızda, sabun molekülleri tarafından hasar gören, yakalanan ve öldürülen tüm mikroorganizmalar yıkanır ve atılır.

Genel olarak, el dezenfektanları sabun kadar güvenilir değildir. En az yüzde 60 etanol içeren dezenfektanlar benzer şekilde hareket ederek, lipid zarlarını dengesizleştirerek bakteri ve virüsleri yener. Ancak mikroorganizmaları deriden kolayca çıkaramazlar. Hücreleri enfekte etmek için lipidmembranlara bağlı olmayan virüsler ve hassas membranlarını protein ve şekerlerin güçlü kalkanları ile koruyan bakteriler de vardır. Örnekler menenjit, zatürree, ishal ve cilt enfeksiyonlarına neden olan bakterileri ve hepatit A virüsü, poliovirüs, rinovirüs ve adenovirüsleri (soğuk algınlığının sık nedenleri)içerir.

Bu daha esnek mikroplar genellikle etanol ve sabunun kimyasal saldırılarına karşı daha az hassastır. Ancak sabun ve su ile kuvvetli ovma, bu mikropları cildin dışına çıkarabilir, bu da el yıkamanın dezenfektandan daha etkili olduğunu gösterir. Sabun ve suya erişilemediğinde alkol bazlı dezenfektan iyi bir yardımcıdır.

Bir gün boyunca, çevredeki nesnelerden ve insanlardan her türlü virüs ve mikroorganizmayı alırız. Gözlerimize, burnumuza ve ağzımıza sürekli olarak dokunduğumuzdan dolayı tehlikeli mikropları iç organlarımıza alabiliyoruz.

Sabun ve su ile yıkama, bir pandemi oranını önemli ölçüde yavaşlatan ve enfeksiyon sayısını sınırlandıran, hastane ve kliniklerin felaketle aşırı yüklenmesini önleyen önemli halk sağlığı uygulamalarından biridir. Ancak teknik sadece herkes ellerini sık sık ve iyice yıkarsa çalışmaktadır.

İyi bir köpük kullanın, avuç içlerinizi ve ellerinizin arkasını ovun, parmaklarınızı birbirine geçirin, parmak uçlarınızı avuç içlerinize sürtün. Aslında bizim adetlerimizde bu yıkama yüz yıllardır vardır ama ne yazık ki çoğu ülkeler sabunla el yıkama alışkanlıklarını yeni kazanıyorlar.

Sabun kişisel bir koruyucudan daha fazlasıdır; uygun şekilde kullanıldığında, ortak bir güvenlik ağının bir parçası haline gelir. Moleküler düzeyde, sabun kirleri ve mikropları parçalayarak çalışır.

Sonuç olarak Koronavirüs ile sabunun dansında üstün olan her zaman sabundur, bunu unutmayın…

Okumaya devam et
Yorum yapmak için tıklayın

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Köşe Yazıları

Sarılma ya da kendini iyi hissetme hormonu: Oksitosin

Yayınlanma

Tarih

Yazar

Bir seçim sürecini daha atlattık, çok şükür. Üzülenler ve sevinenlerin iç içe olduğu anlara tanıklık ediyoruz.

Hayatım boyunca görev değişikliklerinde basının önünde yapılan törenlere çok anlam veremedim. Üzüntülü bir insanı toplum önünde uğurlamak hiç te hoş bir şey değil.

Düşünsenize zaten bir seçimi kaybetmişsiniz ve o kadar kalabalığın sizi uğurlaması, kazanan kişi ve etrafındakilerinin alaycı bakışları arasında kendi arabanıza binmeniz, nasıl bir iç âleminizde yankılar uyandıracaktır, düşünemiyorum bile.

Ülke olarak zaten bürokrasiye, protokole, şana, şöhrete, makam arabalarına çok önem veren bireyleriz.

Normal hayata dönerken çok zorlanacaklarına da eminim.

Gerçi diyebilirsiniz, buna katlanmak ta bir erdemliktir.

Keşke o erdemi gösterebilsek, zaten şan ve şöhrete de bu kadar düşkün olmayız demektir.

Seçim bitti artık. Şu an için sadece ülkemize ve halkımıza yapılacak hizmetlere odaklanmak gerekiyor.

Verilen vaatlerin yapılması ve uygulanabilir hale getirilmesi en büyük heyecan olmalı.

Ama sosyal medyada bazı insanlar karşı tarafa verilen oyları hainliklerle suçlamaya başlamışlar bile.

Öyle olmamalı,

Ülkemizin güçlü bir kurumsal yapısı olursa zaten hiçbir kimse bu ülkeye hainlik yapamaz. Akılından bile geçirmemeli.

Ben aslında çok farklı bir konuya temas edecektim ama konu nereden nereye geldi.

Konumuz karamsarlık ya da insanların birbirini sevmemeye başlaması. Şefkatsiz bir nesilin ortaya çıkması.

Yani

Sarılma ya da kendini iyi hissetme hormonumuz oksitosinin değerinin düşük olması. Yani Allah’ın bir lütfu olan hipotalamus tarafından üretilen ve fiziksel olarak şefkatli olduğumuz zaman salınan oksitosin hormonumuzu güçlendirmemiz gerekiyor.

Aslında oksitosinin salgılanması çok basit.

Şefkatli olmak ve sarılmak. Bu sağlığınızı da olumlu etkiler.

Kadınlarda oksitosin hormonu erkeklere göre ise daha yüksektir. Kadınlarımız daha şanslı yani. İdareciliklerinde de genelde şefkat kahramanlıkları daha bir ön plana çıkıyor.

Bırakalım artık seçim sürecini.

Hadi sarılalım ve şefkatle birbirimizi kucaklayıp oksitosin hormonunu salgılayarak ülkemize hizmet etmeye ve neşeli bir hayat sürmeye devam edelim.

Okumaya devam et

Köşe Yazıları

Sonunda Küresel İklim Çekirgeleri de Çıldırttı!

Yayınlanma

Tarih

Yazar

Geçen gün Anadolu ajansında Science Advance dergisindeki bir makalenin 15 yıllık çalışmalarının anlatıldığı bir haber vardı.

Okudukça şok oluyorsunuz.

1985-2020 yılları arasındaki çöl çekirge istilalarını incelemişler. 48 ülkeyi ele almışlar ama en fazla Fas, Kenya, Nijer, Yemen ve Pakistan’ın etkilendiğini görmüşler. Çekirge sürülerinin yüz binlerce dönüm araziyi talan ettiğine şahit olmuşlar.

Araştırmacıların çöl çekirgesi istilasının hava sıcaklığına, toprağın nemine, yağış miktarına ve rüzgâra bağlantılı olduğunu tespit etmeleri gerçekten de çok ilginç. Yani çorak bölgelerin ani ısı değişiklikler yaşaması ve ani yağmur yağışları ile çekirge sayısının etkilendiği vurgusunu yapmışlar.

Eninde sonunda bu istilanın Batı Avrupa ve Batı Orta Asya’ya geleceğini belirtmişler.

Haberde Dünya Bankası; 2003-2005 yıllarında Batı Afrika bölgelerindeki çekirge istilasının 225 milyar dolar gibi büyük akademik kayıplara neden olduğunu açıklanmış.

Düşünsenize şuursuzca etrafımızı kirletmemiz sağlığımızı sadece sağlığımızı bozmuyor, ekonomimizi de felç ediyor.

Yıllardır söylüyorum. Plastiğin vermiş olduğu kirlilik sonucu karbon döngüsü ile karbondioksit salınımını tetikliyor diye.

Geri dönüşüm ünitelerimiz yetersiz, insanlar hala çevresini kirletiyor. Resmi kurumlar kirliliği önleme konusunda etkisiz ya da bilinçsiz.

Sokaklarda gezdiğiniz zaman her yerde gözünüzü acıtan nahoş bir kirlilik ile karşı karşıya kalabiliyorsunuz.

Fosil yakıtlarımızdan hala sera gazları bol miktarda salınıyor.

Orman tahribatını önlemede yetersiz kalıyoruz.

Endüstriyel faaliyetler sonucu açığa çıkan gazlar havamızı kirlettikçe kirletiyor.

Tarım topraklarımız verimsizleşmiş.

Su kaynaklarımız azalmış.

Tüm dünyada bu problemler gün geçtikçe de artmaya devam ediyor.

Önlemler konusunda yetersiz kalıyoruz.

Çevreye verdiğimiz zararlar küresel iklimi de ekliyor.

Şubat ayında günlük güneşlik bir hava var.

Kar ve yağmur yağışları yetersiz.

Dünyamız ısındıkça ısınıyor.

Sonunda küresel iklim değişikliği çekirgeleri de çıldırtmış.

Sırada ne var acaba?

Kaynak

https://www.aa.com.tr/tr/gundem/arastirma-iklim-degisikliginin-getirdigi-dengesiz-hava-kosullari-cekirge-istilalarini-artiracak/3138108#

Okumaya devam et

Köşe Yazıları

Bazen de hayatı yavaşlatmalı mı ki insan?

Yayınlanma

Tarih

Yazar

Amerika’da üniversiteleri ziyaret ettiğim zamanlarda bir üniversitedeki hoca ile görüşme talep etmiştim. Pazartesi günü müsait olup olmadığını sorduğum zaman hocanın “bugün golf maçım var hocam yarın görüşebilir miyiz” demesine çok şaşırmıştım.

Mesai saatlerinde bile kendisine zaman ayırıyordu. 

Bizim üniversitemizde birisi benden mesai saatlerinde randevu istese ve yurt dışından geldiğini de öğrensem en kısa zamanda randevu vermeyi kendime hep düstur edindim.   

Bırakın mesai saatlerini, mesai saatleri dışında bile akademik çalışmalarım hep dolu dolu geçti.

Hafta sonlarında da odamda çok olmuşumdur. 

Profesör olana kadar laboratuvardan hiç çıkmadım. Profesör olduktan sonra da yüksek lisans ve doktora öğrencilerimle akademik çalışmalarımı aksatmadan devam ettirdim. 

Bazen “hobileriniz nedir? hocam” sorusunu atlatmaya çalıştığım çok olmuştur. 

Doğru ya akademik çalışma yapmaktan başka hobilerimiz mi? Neler ki acaba?  

Bu soruya cevap vermem çok zor cidden. 

Bazen işlerim azaldığında kendimi boşlukta hissediyorum. 

Tatile çıktığımızda bile tarihi ya da doğal güzellikte olan yerlerin fotoğraflarını çeker ve gördüklerim ile ilgili köşe yazıları yazmaya çalışırım. 

Doğrumu yapıyorum bilmiyorum. 

Bazen iç alemimde kendimle hesaplaşıyorum.

Belki de sadece seyretsem ya da kendim için baksam. 

Ama yapamıyorum işte. 

Böyle alışmışım böyle de gidecek galiba. 

Kendimi değiştirebilir miyim diye sorgulamıyor da değilim hani. 

Böyle mi yetiştik dersiniz. 

Ortasını bir türlü bulamadık mı ya da. 

Bir kısmımızın özgeçmişleri tertemizken bazılarımızın da yaptıkları sayfalara sığmıyor. 

Belki de bu uçurum yapılan çalışmalara veya işlere önem verilmemesinden. 

Ya da değerler çakışması var.

Hatta liyakat kavramını unutmuşluk var.

Sizin daha da açabileceğinize eminim tabi ki…

Bu durumlar da uçurumların artmasına neden oluyor. 

Bende abarttığımı biliyorum. 

Bazen de hayatı yavaşlatmalı mı ki insan. 

Diye düşünmüyor da değilim. 

Siz ne düşünüyorsunuz. 

Okumaya devam et

Trendler

Prof. Dr. Hamdi Temel © 2020 Tüm hakları saklıdır. Site içerisindeki yazıların izinsiz ve kaynak gösterilmeden paylaşılması yasaktır.

Toplam Ziyaretçi Sayısı

maksibet giriş maksibet film hd izle film izle film hd izle şutbet giriş şutbet oslobet giriş oslobet betmoris giriş betmoris elexusbet giriş favorislot elexusbet giriş